رول بولت، یکی از محصولات فولادی مورد استفاده جهت اتصال مصالح مختلف به بتن، اجر، سنگ و… است که تفاوت زیادی با آنچه که به عنوان بولت در بازار شناخته می شود، دارد. رول بولت یا انکر مکانیکی، کاربرد بالایی در ساختمان سازی دارد و با رعایت شرایط نصب صحیح این محصول، می توانیم بگوییم ضریب امنیت و استحکام اتصالات در سازه با استفاده از رول بولت بسیار بالاتر خواهد بود.
رول بولت ها، شامل یک واشر، مهره، استوانه و پیچ سر مخلوطی هستند که هر کدام از این موارد، در مکانیسم اتصال قطعات مختلف نقش دارند. برای اتصال ستون ها در سازه های بتنی، از این محصول فولادی استفاده زیادی می شود و به‌همین‌خاطر، جهت اتصال سازه‌های فلزی، بسیار نقش پررنگ و اساسی ای دارند.
این مقطع یکی از اتصالات فولادی است که برای وصل کردن تجهیزات مختلف در سازه‌های بتنی، آجری و مصالح مشابه به کار می‌رود. بسته به کاربرد، رول بولت می‌تواند ابعاد مختلفی داشته باشد. همچنین شکل و نحوه عملکرد رول بولت نیز برای کاربردهای مختلف، متفاوت است. اصل هدف استفاده از رول بولت، اتصال یک وسیله فلزی به قسمت‌های مختلفی از ساختمان مانند دیوار، سقف، سقف کاذب، زمین و غیره است.
در این مقاله، ضمن تشریح نحوه عملکرد رول بولت و اجزاء آن به توضیح انواع رول بولت با شکل‌های مختلف می‌پردازیم. دراین‌بین، کاربرد هر رول بولت را نیز شرح خواهیم داد. نحوه نصب و راهنمای خرید رول بولت نیز بخش دیگری از مقاله ما را به خودش اختصاص داده است. ازآنجا این وسیله، شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با ابزار انکربولت دارد، در بخشی نیز به تفاوت عملکرد این دو وسیله پرداخته‌ایم.
قسمت های مختلف رول بولت؛ مکانیسم و مزایا و کاربردهای آن.
اجزاء تشکیل‌دهنده یک رول بولت می‌توانند، متناسب با نوع آن متفاوت باشند اما به‌طورکلی، می‌توان گفت که رول بولت از قسمت‌های زیر تشکیل شده است:
• یک عدد پیچ با یک سر مخروطی و یک سر رزوه شده
• یک بدنه فولادی (استوانه چاک‌دار، پروانه‌ای و غیره)
• مهره
• واشر فنری
• واشر تخت
جنس رول بولت ها عموماً از فولاد است که بنا بر نیاز می‌تواند به‌صورت گرم یا سرد گالوانیزه شده باشد.
مکانیسم عملکرد رول بولت
اتصال با تکیه بر افزایش حجم، مبنای عملکرد رول بولت است. مکانیسم عملکرد رول بولت به این صورت است که ابتدا مهره به‌صورت دستی و یا براثر وزن قطعه متصل، سفت و کشیده می‌شود. سپس، براثر کشش ایجادشده، لوله استوانه‌ای یا پروانه رول بولت باز می‌شود.
این اتصال قدرتمند براثر اصطکاک ایجادشده بین بدنه رول بولت و مصالحی که رول بولت در آن کاشته شده است به وجود می‌آید. انبساط ایجادشده در انتهای رول بولت باعث می‌شود که این قطعه به‌خوبی با تکیه‌گاهش درگیر شود. نیروی اصطکاکی ایجادشده همچنین، مانع از دررفتن یا افتادن رول بولت می‌شود.
مزایای استفاده از رول بولت
استفاده از رول بولت مزایای فراوانی دارد که در اینجا برخی از آن‌ها را نام می‌بریم.
• اطمینان بالا؛ رول بولت به علت جنس فولادی و سازوکار فیزیکی‌اش مقاومت کششی و خمشی بسیار بالایی دارد. به‌این‌ترتیب می‌توان اطمینان حاصل کرد که سازه نصب‌شده به‌هیچ‌عنوان نمی‌افتد یا لق نمی‌شود.
• سازوکار و نصب ساده؛ نصب رول بولت نیاز به تخصص خاصی ندارد و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، نتیجه دلخواه حاصل می‌شود.
• مقاومت در برابر عوامل شیمیایی؛ به دلیل جنس فولادی رول بولت و روکش‌های متنوع آن، این ابزار به‌خوبی در برابر عوامل شیمیایی موجود در مصالح مقاوم است و دچار خوردگی نمی‌شود.
• عدم آسیب‌رسانی به مصالح؛ رول بولت به‌هیچ‌عنوان به مصالحی که در آن کاشته شده، آسیبی وارد نمی‌کند. می‌توان مطمئن بود که رول بولت سبب ترک خوردن یا سوراخ شدن مصالح نخواهد شد.
کاربرد رول بولت
با توجه به تنوع و مزایای رول بولت، این ابزار کاربردهای بسیار متنوعی از خانگی تا صنعتی پیدا کرده است. صنایع زیر، بیشترین استفاده را از رول بولت می‌کنند.
• ساختمان‌سازی؛ مانند سقف کاذب، پارتیشن‌بندی، لوازم بهداشتی ساختمان، پیش‌ساخته های بتنی، نمای فلزی ساختمان، ریل‌گذاری آسانسور و پله‌برقی، مهار داربست، نگهدارنده لوله، نگهدارنده تأسیسات و کانال‌های تهویه هوا
• صنایع سنگین؛ مانند ریل‌گذاری خطوط راه‌آهن، دکل‌های مخابراتی، جرثقیل‌های سقفی
• ساخت و نصب ماشین‌آلات
• صنایع حمل‌ونقل؛ مانند نصب علائم رانندگی، نصب دوربین‌های کنترل ترافیک
• صنایع نفت و گاز؛ مانند اتصال مخازن به زمین
• تأسیسات برقی؛ مانند وصل کردن کلمپ‌ها به دکل